Bệnh héo vàng lá chuối đe dọa Việt Nam

 Bệnh héo vàng lá chuối bởi vì nấm Fusarium Oxysporum là bệnh cực kỳ nguy khốn, có nguy cơ nạt dọa nguy hiểm sản xuất chuối của nước ta.

Chuyên gia Viện Nghiên cứu Rau quả kiểm tra 1 vườn chuối tiêu bị nhiễm bệnh héo vàng tại thị xã Lâm Thao (Phú Thọ) hồi cuối năm 2019. Ảnh: FAVRI.

Đây là bệnh đã phá hủy hiểm nguy sản xuất chuối trên nhân loại. Thành ra, việc nghiên cứu, phát triển giống chuối kháng bệnh, đi đôi với đảm bảo nguồn giống tinh khiết bệnh là biện pháp hiệu quả và thúc bách nhất cần sớm bắt tay khai triển nhằm đảm bảo cho mặt hàng cây ăn quả đang sở hữu hồ hết dư địa tạo ra này của nước ta.

biện pháp tình thế: Luân canh chuối tây - chuôi tiêu

Theo PGS.TS Nguyễn Quốc Hùng, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Rau quả (FAVRI, thuộc Viện kỹ thuật Nông nghiệp Việt Nam): Việt Nam được xem là trung tâm nguồn gene cây chuối, mang sự xuất hiện của đủ cả đại diện 8 đội ngũ giống chuối trồng ăn được.

kế bên phục vụ nội tiêu, chuối còn mang vị trí đặc biệt trong xuất khẩu và đã hiện ra vùng hàng hóa tại những thức giấc ĐBSH, Trung du miền núi phía Bắc, những tỉnh giấc Tây nguyên, Đông Nam bộ, ĐBSCL... Tuy thế, phát triển chuối ở nước ta đang chạm mặt thách thức béo mang bệnh héo vàng (còn gọi là bệnh héo rũ Panama hay bệnh Panama).

Trước đây, các nghiên cứu tại các tỉnh trồng chuối trọng điểm ở phía Bắc như Hà Nội, Hưng yên ổn, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Bắc Ninh, Thừa Thiên Huế... Cộng như phổ thông thức giấc phía Nam đã xác định nấm gây bệnh vàng lá trên chuối ở nước ta thuộc chủng một, tầm thường gây hại trên cây chuối tây trên cả nước, chưa phát hiện ra bệnh vàng lá trên chuối tiêu.

bên cạnh đó trong các năm mới đây, mặc dầu chưa có kết quả dò xét chi tiết nhưng mà qua dò la của Viện Nghiên cứu Rau quả, cho thấy bệnh héo vàng đang lan tràn ở rộng rãi vùng tạo ra chuối tiêu. Bệnh héo vàng trên chuối tiêu ở Việt Nam được xác định là do nấm Fusarium oxysporum f. Sp. Cubense chủng 4 nhiệt đới (TR4). Thực trạng này cần phổ thông biện pháp cấp bách để sản xuất chuối bền vững ở nước ta.

thành thử, trong phạm vi đề tài nghiên cứu tuyển chọn giống và hoàn thiện trật tự khoa học thâm canh 1 số cây ăn quả chủ lực tại phía Bắc thời đoạn 2017 - 2021 (trong đó với cây chuối), thời kì qua, Viện Nghiên cứu Rau quả đã triển khai xây dựng các mô phỏng thử nghiệm gói kỹ thuật thâm canh tổng hợp trên cây chuối tại một số thức giấc miền núi phía Bắc, trong đó đặc biệt là hoạt động nghiên cứu giải pháp công nghệ phòng trừ bệnh héo vàng hại chuối (Fusarium Oxysporum), khác biệt là việc gây hại trên chuối tiêu.

Theo đấy, những nghiên cứu thế hệ nhất của Viện Nghiên cứu Rau quả cho thấy: Nấm Foc chủng 1 chỉ hại trên chuối tây, vì thế những nơi chỉ bị bệnh héo vàng trên chuối tây hoàn toàn mang thể thay thể bằng chuối tiêu.

Ngoài ra đó, nấm Foc chủng 4 lại hại rất dữ dội trên cây chuối tiêu, mà biểu thị mờ nhạt trên chuối tây. Bởi thế trên đất trồng chuối tiêu bị héo vàng nặng, chuối tây vẫn với thể đạt hiệu quả chỉ mất khoảng đầu.

Đây là cơ sở công nghệ để giải thích hiện tượng biến đổi từ chuối tiêu bị héo vàng sang trồng chuối tây vẫn cho hiệu quả vài vụ ở một số địa phương. Song song, cũng cho thấy việc quản lý bệnh héo vàng mang thể ứng dụng biện pháp luân canh giữa đội ngũ chuối tiêu và chuối tây.

chi tiết, vùng nào bệnh héo vàng chỉ hình thành trên chuối tây thì sở hữu thể luân canh với chuối tiêu. Trong vụ đầu, chuối tây vẫn mang thể đạt hiệu quả trên đất chuối tiêu bị bệnh héo vàng.

những nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Rau quả thời kì qua cho thấy, các biện pháp xử lý đất, sử dụng chế phẩm sinh vật học và 1 số thuốc hóa học đều sở hữu tài năng tránh bệnh héo vàng.

một số biện pháp xử lý với hiệu quả phòng bệnh héo vàng với hiệu quả cao như: Đốt trấu hun đất ở vị trí gốc chuối bị bệnh và xử lý ngập nước 3 tháng; xử lý dung dịch nấm Trichoderma và dung dịch tỏi nghiền có chức năng giảm thiểu bệnh héo vàng, trong đó xử lý dung dịch Trichoderma cho hiệu quả cao hơn.

Trong khi, một số thuốc khác với tài năng hạn chế bệnh héo vàng gây hại trên chuối là Benzimidazole (Benomyl), Hosavil (Hexaconazole)...

Cần sớm nghiên cứu giống chuối kháng bệnh

những năm gần đây, bệnh héo vàng vì nấm Fusarium oxysporum ngày càng phát sinh và gây hại nặng nằn nì tại phổ biến giang sơn, vùng lãnh thổ sản xuất chuối mập như Australia, Philippines, Trung Quốc, Indonesia, Malaysia, Đài Loan... Và hiện đang mang nguy cơ lây lan rộng ra phổ thông quốc gia Đông Nam Á.

Tại Việt Nam, may mắn là hiện nay bệnh chưa nảy sinh trên diện rộng và chưa gây hại nặng, mà mới chỉ xảy ra tản mạn. Dù rằng vậy gần đây tại phía Nam, bệnh cũng đã phát sinh gây hại toàn cục trên chuối tiêu già tại 1 số địa phương ở vùng Đông Nam bộ.

Cần sớm nghiên cứu giống chuối với khả năng kháng bệnh héo vàng lá, tinh khiết bệnh để chủ động nguồn giống trong nước. Ảnh: TL.

đàm luận với NNVN, PGS.TS Nguyễn Minh Châu, nguyên Viện trưởng Viện Cây ăn quả miền Nam cho rằng, nếu không mang biện pháp để chủ động phòng chống căn bệnh nguy nan này, sở hữu thể liên quan, thiệt hại rất béo tới sản xuất chuối tại nước ta.

khác biệt, đây là cây ăn quả mà Việt Nam mang phổ quát lợi thế, đang phát hành mạnh và thu hút phổ thông đơn vị chế biến cũng như xuất khẩu, với về giá trị kinh tế cao...

cho đến nay, việc sử dụng thuốc hóa học và giải pháp sinh vật học vẫn chưa đem đến chức năng thực sự đối có bệnh héo vàng lá.

thành thử, giải pháp đưa vào tạo ra các giống chuối nuôi cấy mô sạch bệnh, đặc biệt là nghiên cứu những giống chuối có tài năng kháng bệnh héo vàng lá vẫn là hướng bền vững, hiệu quả nhất.

mang hệ thống các viện nghiên cứu có trình độ cao, cũng như phục vụ cho ngành sản xuất, xuất khẩu, chế biến chuối, hiện Đài Loan cũng đã nghiên cứu và đưa ra tạo ra thành công 1 số giống chuối mang kĩ năng chống chịu (mức độ tương đối) sở hữu bệnh héo vàng lá.

bên cạnh đó, họ chỉ cung cấp cho Việt Nam những giống chuối có tài năng chống chịu kém hơn, những giống chống chịu rẻ thuộc về bạn dạng quyền riêng của họ.

bây chừ, như được biết thì ngay cả tập đoàn sản xuất và xuất khẩu chuối bự như Dole vẫn đang phải phụ thuộc vào nguồn giống chuối chống chịu với bệnh héo vàng lá của Đài Loan. Chính thành ra thời gian đến, Bộ NN-PTNT cần sớm giao nhiệm vụ cho những đơn vị kỹ thuật trong việc nghiên cứu các giống chuối có tài năng kháng được bệnh héo vàng lá nhằm chủ động nguồn giống sạch sẽ bệnh, tạo ra mặt hàng chuối theo hướng hàng hóa to, gắn mang chế biến, xuất khẩu 1 bí quyết vững bền, giá trị ngày càng tăng...

Trước mắt, để dự phòng nguy cơ lây lan bệnh héo vàng lá, chúng tôi khuyến cáo nông dân, các HTX, công ty trồng chuối cần triệt để tuân hành 1 số lưu ý: một là phải tạo ra bằng nguồn giống đảm bảo sạch sẽ bệnh; hai là thực hành nghiêm biện pháp phòng bệnh như thực hành diệt trùng đối có người khi ra vào nông trại chuối; tránh các hoạt động thăm vườn chuối...

lúc đã phát hiện vườn chuối bị nhiễm bệnh, phải sở hữu biện pháp rào vườn, ko để người ra vào vườn chuối bị bệnh nhằm hạn chế nguy cơ lây lan bệnh đi nơi khác, sau ấy tiến hành những giải pháp xử lí theo hướng dẫn của cơ quan bảo vệ thực vật, cơ quan công nghệ với tính năng, uy tín.

(PGS.TS Nguyễn Minh Châu, nguyên Viện trưởng Viện Cây ăn quả miền Nam)